Liefdevolle bioteelt

Tuinbouwbedrijf Vitaetom werd in de jaren ’50 opgestart door Maurice Van Hauteghem. “Hij was een dokwerker die na zijn uren aardbeien kweekte”, vertelt kleinzoon Koen. Koens vader, Walter, stapt in 1973 mee in het bedrijf. Vader en zoon Van Hauteghem beginnen eind jaren ‘80 tomaten te kweken op steenwolsubstraat. In 1997 stapt ook Koen mee in het team. 

In 2016 schakelt het bedrijf over naar biologische teelt. Vanuit de overtuiging dat massaproductie en een dumpingsmarkt niet goed zijn voor onze toekomst, kiezen ze voor een meer duurzame teelt. “We moesten op dat moment de zaak volledig vernieuwen en uitbreiden, als we het hoofd boven water wilden houden. Maar we hadden hier maar drie hectaren grond. En verhuizen naar een andere locatie zagen we helemaal niet zitten.”  

Na een gesprek met een collega komt Koen te weten dat hij – omdat hij op steenwolsubstraat kweekt – naar bio kan omschakelen in drie maanden. “We dachten al langer aan een omschakeling maar normaal gezien duurt die twee jaar. Dat was economisch gewoon niet haalbaar. Maar nu bleek dat het korter kon, hebben we de avond zelf nog beslist om de stap te zetten.”

Vitaetom teelt nu komkommers, tomaten en paprika’s. “Sinds we biologisch kweken, kiezen we zelf veel vaker bio in de winkel”, vertelt Koen. “Daarvoor was dat minder, dat geef ik toe. Maar bioproducten liggen korter bij de natuur en de smaak van een biokomkommer, bijvoorbeeld, is gewoon veel beter. Bovendien, als je een bioproduct koopt, is de kans heel groot dat het lokaal geteeld is.” 

Wat doet hij anders nu hij bioboer is? “Eigenlijk is het heel simpel, we telen terug in de volle grond. Mee met de natuur. Wij mogen ook geen chemische stoffen gebruiken, alles moet van natuurlijke oorsprong zijn.” Bestrijding gebeurt voornamelijk met insecten. Koens zus, Annelies, die er in 2007 is bijgekomen, is de expert op dat vlak. “Ze loopt elke dag door de serre en beslist welke insecten we waar inzetten, in overleg met onze bioadviseur.” 

“In de gangbare teelt worden ook insecten ingezet. Maar op veel kleinere schaal want ze kunnen nog corrigeren met chemische producten als het fout gaat. In de biologische teelt kan dat niet, dus je loopt eigenlijk altijd achter de feiten aan.”

Dat is volgens Koen ook een van de redenen waarom bio duurder is. “In de bioteelt moet je altijd een reserve inbouwen. Elk jaar gaat er wel iets fout. We hebben onlangs bladluis op de paprika gehad. Je kan dat bestrijden met de juiste insecten maar het duurt wel even. Dan moet je een buffer hebben om op terug te vallen. Bovendien heb je een enorme input van biologie nodig. De bestrijders voor die bladluis – een doos vol insecten – kostten ons een kleine auto! ”

Toch heeft Koen nog geen moment spijt gehad van de omschakeling. “Achteraf bekeken hadden we het tien jaar eerder moeten doen.”

Hij werd dit jaar trouwens een van de vijf genomineerden voor de Bio-VLAM award. En daar mag hij best trots op zijn. “Je moet wel iets kunnen verdragen. Je moest de planten eens zien toen er bladluizen op zaten. Je weet dat het goed komt maar je moet even geduld hebben en het verlies incasseren. Anderzijds zitten we nu in een economische markt die veel rendabeler is. En ik werk terug met plezier!”