Inzichten voor de foodretail

Professor Gino Van Ossel merkt een belangrijke mentaliteitsverandering op bij de jongste generatie. Uit onderzoek blijkt dat 45% van de jongere consumenten beleving belangrijker vindt dan het bezit van materiële dingen zoals een auto. Meer dan de helft van de Brusselaars bezit geen eigen auto. 62% van de Belgische huishoudens heeft geen kinderen, de helft van de volwassen burgers is ouder dan 50 jaar en 1/3 is alleenstaand (in Brussel zelfs de helft!).

Gino Van Ossel benadrukte ook de ‘butler-economie’, zoals hij dat noemt: I want what I want when I want it. Dat verklaart de snelle en belangrijke stijging van thuislevering van maaltijden. De zogenoemde butlereconomie toont zich niet alleen in concepten die inspelen op quick commerce (thuislevering, automaten-winkels, nachtwinkels …) maar ook in bestelautomaten in winkels of restaurants die vermijden dat je moet aanschuiven. Belangrijke opmerking is dat dit doorgaans producten betreft die je in noodgevallen bestelt (49%), voor het avondeten (44%), voor de lunch (43%), als snack (41%) of om de dorst te lessen (32%).

Tegenover winkelconcepten die inspelen op die quick commerce, staan concepten die precies het tegenovergestelde willen bereiken: klanten laten genieten van hun winkelbezoek of slow commerce. De nadruk wordt dan gelegd op meerwaardecreatie.

Op het vlak van e-commerce staat Nederland heel wat voor ten opzichte van België. De snelle groei van e-commerce lijkt bij onze noorderburen af te vlakken, maar dit neemt niet weg dat de Belgische retail de komende jaren nog een stijging van online shoppen mag verwachten. Die zal hoe dan ook een impact hebben op de omzet van fysieke winkels.

Tegelijkertijd is volgens het rapport ‘The State of Grocery Retail 2023’ (McKinsey & EuroCommerce) de groothandelsmarge van 2019 tot 2023 gedaald van 27% naar 24,5% en de EBITDA (winst vóór aftrek van rentekosten, belastingen, afschrijving en afboekingen) van 7,3% naar 6,3%. Eerder al bleek uit de balans-analyse van Buurtsuper.be bij meer dan 200 zelfstandige supermarkten, dat 28% verlies maakt.

Elke retailer zal zorgvuldig moeten analyseren welke delen van zijn onderneming nog winst opleveren. Ook nuttig: op welke manier kan de retailer besparen? Welke investeringen brengen geld op? En hoe kan je de klantentevredenheid verhogen? Deze afwegingen kunnen belangrijke gevolgen hebben. In elk geval moeten operationele taken geautomatiseerd worden.

Okay Direct plaatst containers met automaten waar de klant zich 24/7 kan bedienen. Colruyt stelt een digitale assistent ter beschikking die winkelmedewerkers continu op de hoogte houdt van veranderingen (“Opgelet collega’s:  de koekenrayon is nu anders ingedeeld.”). En in het magazijn van Albert Heijn is er geen fysieke medewerker meer te bespeuren.

Het aantal hypermarkten bij Carrefour is op  20 jaar tijd gedaald met 30%, van 60 naar 40 winkels. Het aantal supermarkten is stabiel gebleven, maar de Carrefour Express-formule is gestegen van 7 naar 336. Het aantal vierkante meters (per winkel) daalt dan weer wel. De Express-formule focust op convenience (efficiënt winkelen). Aan de andere kant van het  spectrum zie je nieuwe concepten zoals  Mr. Georges (premium kazen, vleeswaren, delicatessen ...) die in supermarkten mikken op de meerwaarde voor de consument.

Welke keuzes ga jij maken als retailer?