VDAB taalcoaching: geef anderstaligen een kans

Nederlands is geen makkelijke taal, en helaas moet je toch wel een aardig mondje spreken om in een winkel te mogen werken. Zonde eigenlijk, want er zijn heel wat mensen – zeker na de recente instroom van immigranten en Oekraïense vluchtelingen – die hun carrière hier in België maar wat graag opstarten via de retail.

Jan Hoste is vakexpert bij VDAB. Samen met drie andere collega’s coacht en begeleidt hij taalinstructeurs over alle provincies heen. “Hoe we dat aanpakken verschilt vaak per doelgroep en per context. En als de anderstalige cursist echt al op de werkvloer of opleidingsvloer aanwezig is, kijken we op maat naar wat die persoon precies nodig heeft.”

“De taalcoaching is goed nieuws voor alle partijen”, zegt Jan Hoste. “Momenteel zien we dat er veel anderstalige mensen in de retail terechtkomen. Het is de ideale plek om kennis op te doen en de sector te verkennen.”  Cursisten komen eerst bij een centrum voor volwassenonderwijs of bij een Ligo (centrum voor basiseducatie, nvdr.) terecht. Daar krijgen ze Nederlandse les om een A1- of A2-niveau te behalen. Op dat moment spreken ze de taal nog maar beperkt, maar wel voldoende om in de praktijk alvast verder te oefenen.

“Klanten kunnen hen dan aannemen met bijvoorbeeld een IBO-contract, zodat ze tijdelijk hun inzet en vaardigheden kunnen laten zien en nadien kans maken op een vast contract. De werkgever kan ook rekenen op taalcoaching tijdens een IBO. De taalinstructeur ondersteunt dan zowel de anderstalige werkzoekende als de collega’s op de werkvloer.”

Bovendien biedt VDAB een speciale opleiding aan, Hogerop,  die bestemd is voor hooggeschoolde anderstaligen. “Zij volgen dan gerichte lessen om bijvoorbeeld in de nieuwe taal te leren  vergaderen en gesprekken met hun werkgever te voeren. Een ideale voorbereiding op complexe werktaken en werksituaties.”

Animo voor de taalcoaching is er, van beide kanten, meer dan genoeg. Jan Hoste: “De coaching kan op de werkvloer plaatsvinden. Werkgevers staan, zeker vanwege de krapte  op de arbeidsmarkt, meer dan ooit open voor werknemers die de fijne kneepjes van het vak en de taal nog moeten leren. En ja, het invullen van vacatures is ontzettend belangrijk, maar het is cruciaal dat we niet onderschatten wat taal en communicatie allemaal met zich meebrengen." 

"Over de Oekraïense werkkrachten wordt vaak gedacht: och, ze zullen vast wel wat Engels spreken. Maar dat is lang niet altijd het geval. Ook het contact met de collega’s en de cultuur spelen een rol. Ik raad winkeluitbaters aan om technologie en apps in te schakelen, zoals Say Hi en Fact, om de woorden schat al wat te vergroten en samen op een gemakkelijke en leuke manier de werkcontext te verkennen. Daarnaast  is aandacht voor de werkcultuur en het betrekken van andere collega’s heel belangrijk.” 

VDAB biedt ook persoonlijk advies over die zaken. “We maken een analyse van de taalkwesties die tijdens een aanwervingsprocedure of opleidingstraject naar voren komen en bespreken met de werkgever wat realistische verwachtingen zijn. Wat kunnen we samen doen om iemand zo goed mogelijk te helpen aarden in jouw bedrijfscultuur?”

Tijdens de lessen en op de opleidingsvloer gebruiken de instructeurs allerlei tools om potentiële winkelmedewerkers zelfredzaam te maken. “En we hebben een schakelpakket: Verkooptalent, gevolgd door de finaliteitsopleiding Retail. In beide komen vakkennis en retailcommunicatie zeer sterk aan bod”, zegt Jan Hoste.

“Want al begin je ‘maar’ als rekkenvuller, de kans is groot dat je een keer aangesproken wordt door een klant. Wie de taal op praktische wijze onder de knie wil krijgen – leren hoe je geld teruggeeft aan de kassa, klanten de weg wijzen, uitleggen dat er een promo is – zit met dit pakket helemaal goed. En die motivatie zien we heel sterk bij onze kandidaten.”