Vakbonden verleggen focus naar wat er na verzelfstandiging moet gebeuren

De Delhaize in Dender­leeuw opent vandaag om 8 uur de deuren. Voor het eerst zal een zelfstandige ondernemer aan het roer staan. De supermarkt is de eerste van 128 Delhaizes die in handen van zelfstandige uitbaters komen. Vakbondsprotest valt vandaag niet te verwachten, leert een navraag bij de vakbonden.

"Er is weinig actiebereidheid bij het personeel van de winkel in Denderleeuw. Het zou anders zijn als het personeel ons wel gecontacteerd had", zegt Wilson Wellens van de liberale vakbond ACLVB. Ook de Franstalige vakbonden, die nochtans opvielen bij vorige acties, zijn niet van plan er te zijn. Myriam Delmée van de Franstalige socialistische vakbond Setca wijst er net als Wellens op dat ‘het sentiment in elke winkel anders is’. Alleen de socialistische BBTK zal aanwezig zijn, maar niet om hard actie te voeren. "We delen hartjes uit aan het personeel. De uitbater geven we een lijst met beloftes die Delhaize deed aan het personeel en die hij moet nakomen."

Al zeven maanden houdt de keten voet bij stuk. Ze ging niet in op de vraag van de vakbonden het plan in te trekken of een uitstapregeling voor te stellen, waardoor werknemers het bedrijf net als bij een collectieve ontslagronde kunnen verlaten met een vertrekvergoeding. Ze krijgen wel een premie als ze aan boord blijven bij de zelfstandige winkels.

Nu de winkels een voor een in zelfstandige handen komen, zal blijken of de protestbereidheid terugkomt. In Vlaanderen lijken de meeste werknemers zich te hebben neergelegd bij de plannen van Delhaize. "In Vlaanderen bekijken meer mensen het pragmatisch: ze willen hun job behouden."

Toch bergen de Franstalige bonden hun eisen nog niet op. De vakbonden verleggen hun focus meer naar wat na de verzelfstandiging moet gebeuren. Bijvoorbeeld wat betreft de vakbondsvertegenwoordiging. Elk bedrijf met meer dan 50 werknemers moet een comité voor preventie en bescherming op het werk hebben. Bij meer dan100 werknemers is een ondernemingsraad verplicht. Maar de verzelfstandigde winkels hoeven niet mee te doen aan de sociale verkiezingen van volgend jaar, waarvoor de procedures al lopen. De volgende verkiezingen vinden pas in 2028 plaats. "Door gesprekken met de zelfstandigen of via juridische weg willen we dat vroeger in orde krijgen", zegt Wellens.

Intussen is er meer toenadering tussen Delhaize en zijn huidige zelfstandige uitbaters. 120 van hen ondertekenden een klachtenbrief van Unizo aan de Delhaize-directie. Goed voor een kwart van de Delhaize-uitbaters, zegt de zelfstandigenorganisatie. Ze vinden dat Delhaize de ondernemersvrijheid van zelfstandigen in zijn nieuwe uitbatingscontracten beknot. "Maandenlang kregen we weinig gehoor, maar de directie nodigt ons vrijdag uit voor overleg", zegt Luc Ardies van Unizo. "Ik heb goede moed dat de directie eindelijk bereid is om met ons tot een oplossing te komen;"