Ondernemen binnen franchise

De ondernemersmicrobe kreeg Ive Bastijns van zijn ouders, zij openden jaren geleden een Spar-supermarkt in Rupelmonde. Nu opereren er zes Carrefourwinkels onder de vleugels van Groep Bastijns. En Ive heeft ondertussen zowat alles meegemaakt. 

“Een aantal winkels hebben we overgenomen en weer verkocht. De Carrefour market in de August de Boeckstraat in Sint-Niklaas hebben we zelf vanaf nul opgebouwd. We hebben een tijdje zowel een Spar als een Carrefour uitgebaat. Maar ook de omschakeling van GB Contact naar Carrefour hebben we mogen meemaken en we hebben ooit een Spar naar een Carrefour omgevormd.” 

Weet hij dan alles over overnemen en franchise? “Ik heb de waarheid zeker niet in pacht”, legt hij uit. “Er is ook geen ‘gouden raad van tante Kaat’. Wat telt is het momentum. Ofwel creëer je het, ofwel komt het voorbij. Meestal komt het onverwacht en ongelegen, maar dat moment is zoals een trein die passeert, je kan er op springen of hem laten gaan."

"Dé hamvraag is hoe groot je expansiedrang is en of er überhaupt interne capaciteit is om te groeien. Bovendien passeert er soms niets en komen er soms — zoals bij ons — in drie maanden tijd twee winkels op je pad. De trein laten passeren is op lange termijn soms erger dan even slikken en doorbijten.” 

Toch heeft Ive ook al een aantal winkels aan zich laten voorbijgaan. “Op dat moment konden we die gewoon niet rendabel of break-even laten draaien. Je moet vooral geloven in een project. Je kan veel marktstudies laten uitvoeren maar er is nog altijd je buikgevoel: zal me dit lukken in de gegeven omstandigheden?” 

Uit ervaring weet Ive dat twee winkels uitbaten nog vrij goed lukt. Maar vanaf drie kom je op een kantelpunt en heb je extra mensen nodig. “Een extra beenhouwer, iemand die je administratief ondersteunt, een gerant die vervanging doet tijdens de vakantie … We hebben lang drie winkels gehad. Maar als je dan wilt verder groeien moet je ineens een grote sprong maken zodat je je die extra overhead ook kan permitteren. En dan kom je in een volgende fase: wat zijn de opportuniteiten die me nu worden aangeboden?” 

Een andere reden om een zaak over te nemen kan ook het vastgoed zijn. “Je kunt je patrimonium ook laten groeien. Dat is alleszins iets waar wij met Groep Bastijns op inzetten en combineren met het uitbaten van de winkels.” 

Waarom focust hij zich niet enkel op het vastgoed? “Doe eerst wat je kan en kent. Tracht daar zo hard mogelijk in te gaan en begin dan pas met de ‘foliekes’. Want uiteindelijk is dat patrimonium iets dat we erbij doen. De supermarkten zijn het hart en ziel van ons bedrijf. Al de rest doen we uit interesse, ambitie of noodzaak.” 

Zo heeft Ive in de jaren ‘90 ooit vier wassalons uitgebaat. “We huurden een pand waar we een winkel met automaten in wilden onderbrengen. Maar omdat we geen vergunning kregen, zochten we een alternatief. En dat werd het wassalon. Dat zijn er uiteindelijk vier geworden, die we in 2011 hebben verkocht. Om maar te zeggen, als je een issue hebt, zijn er twee mogelijkheden: huilen in een hoekje of er het beste van maken.” 

In 2016 kwam echtgenote Liesbet mee in de zaak. “Op een bepaald moment heb je kwaliteit naast je nodig. Liesbet had een job als private bankier bij KBC, dus er was wel een bepaald loonvolume dat we moesten opvangen. Bovendien hebben we altijd zwaar geïnvesteerd en hadden we dus ook stevige aflossingen bij de bank te doen. Dan moet je moeilijke keuzes maken. Maar een van mijn levensmotto’s is: ‘ogen toe en voortdoen’. De calimero uithangen, werkt niet. Neen, pak het vast en ga door. Uiteindelijk zijn we wel exponentieel kunnen groeien nadat Liesbet erbij is gekomen.” 

Wat is dan hun sleutel tot succes? “Niemand wordt geboren in een supermarkt met een pot mayonaise in zijn handen. Dus iedereen met een goed project en met heel veel inzet, maakt kans om het te maken. Wij hebben het ook moeten doen met heel veel werklust en enthousiasme. Maar — en dat loopt als een rode draad door alles wat we doen — ook met de nodige voorzichtigheid. Maar die ambitie en bedachtzaamheid zijn als een duiveltje en engeltje die op je schouders zitten en je constant in evenwicht moet houden.”  

Tot slot, wat brengt de toekomst voor Groep Bastijns? “De ambitie is onbeperkt dus die zal alleen geremd worden door factoren zoals mensen, kapitaal en de marktsituatie: Wat is er op de markt? Wat is haalbaar? Wat doet de concurrentie? Mijn oudste dochter is nu zestien en heeft de ambitie om mee in de zaak te  stappen. Of dat een zegen of verdoemenis is, weet ik nog niet. Ik heb haar alleszins gezegd dat de wereld er over vijf jaar helemaal anders kan uitzien. Wie weet waar we dan staan?”  

“Een andere supermarktuitbater zei me ooit: ‘Tien jaar geleden konden we onze kost verdienen, vandaag kunnen we onze kost verdienen en over tien jaar zullen we dat kunnen. Het enige wat we moeten doen, is ons aanpassen.’ Dat waren wijze woorden.” 

Tijdens de coronacrisis stonden volgens Ive de supermarkten voor de eerste keer in 25 jaar aan de juiste kant. “Omdat we open zijn gebleven én omdat het foodretailvastgoed het enige was dat heeft standgehouden. Begrijp me niet verkeerd, niemand zat te wachten op de coronacrisis, maar onze handelsfondsen hebben wel hun waarde behouden of zelfs nog gewonnen in waarde."

"Maar dat wil ook zeggen dat er binnenkort veel vastgoed op de markt zal komen en dus veel mogelijkheden voor de concurrentie. We hebben één of misschien twee vette jaren, maar wat volgt er nog? De staart van het verhaal zal niet evident zijn.”