Het monster van Loch Ness: statiegeld

23/01/2025 3 min.

Zwerfvuil

Minister van Omgeving & Landbouw Brouns stelt dat het statiegeld er toch moet komen. Niettegenstaande het Vlaamse regeerakkoord er geen melding van maakt, vindt de minister dat - omwille van de Europese milieudoelstellingen - Vlaanderen sowieso het statiegeld moet invoeren. Hij benadrukt wél dat het huidige systeem van de blauwe zak in voege moet blijven, maar gelooft niet dat het digitaal systeem een oplossing kan zijn.

NVA zei in de parlementaire commissie van deze week dat mensen niet verplicht mogen worden om met hun blikjes en PET-flessen naar de supermarkt te rijden. Zo’n systeem zou voor onze bedrijven ook teveel kosten met zich meebrengen. Vlaanderen onderzocht in de vorige legislatuur al verschillende systemen en zal dus opnieuw andere scenario’s moeten bedenken. En dan is er nog de noodzaak om een uniform systeem in te voeren dat voor de drie regio’s. Buurtsuper.be heeft zich in ieder geval de afgelopen jaren steevast verzet tegen de invoering van het klassieke statiegeld, zoals de gemeenten en steden bepleiten.

Lees hieronder het artikel uit het Laatste Nieuws.

Statiegeld op blik en plastic komt er dan toch, al stelt minister Brouns één belangrijke voorwaarde

Het statiegeld komt er dan toch. De Vlaamse regering beseft dat ze niet onder de Europese druk uit kan. Tegen 2029 vraagt Europa 90 procent van de plastic flessen en blikjes apart in te zamelen. “Maar zonder statiegeld is dat onmogelijk”, zegt minister van Omgeving & Landbouw Jo Brouns (CD&V) aan HLN. Hoe ziet hij dat nieuwe systeem, wat zal u met plastic blikjes en flessen moeten doen?

Heel even leek het statiegeld definitief van tafel. In het Vlaams regeerakkoord dat in september vorig jaar werd gesloten, was er van het woord geen spoor meer. Dat was vreemd, want de vorige Vlaamse regering onderzocht onder leiding van minister Zuhal Demir (N-VA) nochtans allerlei methodes om statiegeld in Vlaanderen in te voeren tegen eind 2024.

Nog geen half jaar na de vorming van de nieuwe Vlaamse regering moeten meerderheidspartijen N-VA, CD&V en Vooruit toegeven dat het zonder statiegeld moeilijk zal zijn om de Europese milieudoelstellingen te halen. In de nieuwe Package and Packaging Waste Regulation eist de EU dat tegen 2029 negentig procent van alle gebruikte plastic flessen en blikjes apart wordt ingezameld. Volgens de laatste cijfers (2022) van de Interregionale Verpakkingscommissie zit Vlaanderen daar nog lang niet.

“Voor PET-flessen zitten we al aan 80,8 procent, maar bij de blikjes wordt slechts 64,2 procent apart ingezameld”, zegt huidig minister van Leefmilieu Jo Brouns (CD&V). “Zeker dat laatste cijfer naar 90 procent krijgen, is onmogelijk zonder statiegeld. Er is door de Europese regels geen ontkomen aan.”

Brouns stelt wel één voorwaarde: het nieuwe systeem moet complementair zijn met de huidige blauwe zak. “Ik wil niet dat we terug naar af gaan. Dankzij de blauwe zak zijn we vandaag in Vlaanderen bij de beste sorteerders van Europa. We moeten de komende tijd grondig zoeken naar het beste systeem. Er is de vorige legislatuur al heel veel onderzocht, onder andere een digitaal systeem waarmee blikjes en flesjes konden worden gescand, maar ik ben niet overtuigd van dat scannen. Het systeem moet vooral eenvoudig zijn, de mensen niet ergeren.”

Ook coalitiepartners Vooruit en N-VA - die laatste ooit nog hevig tegenstander van statiegeld - beseffen dat de invoering onvermijdelijk is. “We zijn niet getrouwd met statiegeld, maar het is echt nodig om aan die 90 procent te geraken”, zegt Kris Verduyckt, fractieleider voor Vooruit in het Vlaams Parlement. “Nog eens een zoveelste sensibiliseringsactie volstaat niet. Het is goed dat de minister nu ook zelf tot die slotsom komt. We moeten nu onderzoeken hoe het kan. Het gaat om 2 miljard blikjes en flessen die moeten worden ingezameld. En de proefprojecten uit de vorige legislatuur waren niet allemaal succesvol. Daar moeten we uit leren.”

“Voor de PET-flessen zouden we nog aan 90 procent kunnen geraken zonder statiegeld, maar voor blikjes is het inderdaad onmogelijk om iets anders te doen dan statiegeld invoeren”, zegt Sanne Van Looy, Vlaams Parlementslid voor N-VA. “We moeten dus realistisch zijn, maar tegelijk ook kritisch blijven kijken naar de alternatieven. Het kan niet de bedoeling zijn dat het statiegeld straks voor een grote economische kost zorgt."

"Een Waalse studie pleit voor een hybride systeem. We hebben vandaag een uitstekend werkende blauwe zak. Als we mensen morgen vertellen dat ze met al hun flessen en blikjes naar de winkel moeten, zou dat terecht veel kritiek opleveren. We moeten tegelijk ook kijken naar een strengere handhaving op zwerfvuil. De pakkans blijft te laag.”

En dan is er nog de onvermijdelijke Belgische context: Vlaanderen kan juridisch wel alleen over statiegeld beslissen, maar de facto moet de kwestie op Belgisch niveau worden geregeld. Er kan immers geen onderscheid worden gemaakt in blikjes of flesjes die in Vlaanderen, Wallonië of Brussel worden verkocht. De Vlaamse regering moet dus met de Waalse en Brusselse regeringen tot een akkoord komen. Hoe snel dat kan, is dé vraag, stelt ook minister Brouns vast: “In Brussel is er nog altijd geen regering en in Wallonië voel ik zeer weinig appetijt voor statiegeld.”

Bron: Het Laatste Nieuws