Bedrijven moeten zélf solliciteren

Verschillende kandidaten mogen op gesprek komen en krijgen vervolgens een spervuur van vragen te verwerken. Opleiding: check. Motivatiebrief: check. Positieve karaktereigenschappen: check. En de beste persoon uit de gesprekken krijgt uiteindelijk een jobaanbieding.

Maar die gesprekken zijn de laatste jaren drastisch veranderd. Want in de 'war for talent' moeten bedrijven tijdens zo'n sollicitatie ook oog hebben voor de eigen reputatie en dus ook zélf solliciteren. Dat blijkt uit een studie van Melina De Dijn, postdoctoraal onderzoeker aan de faculteit ­Letteren van de KU Leuven. Op de krappe arbeidsmarkt van vandaag is die machtsverhouding veranderd en zijn die gesprekken 'geïnformaliseerd'.

“Bedrijven zijn niet enkel op zoek naar die ene perfecte kandidaat, ze doen er met andere woorden ook alles aan om zelf als ideaal bedrijf en fijne werkomgeving naar voren te komen. Een sollicitatiegesprek is met andere woorden tweerichtingsverkeer geworden”, zegt De Dijn. “De schaarste op de arbeidsmarkt heeft het traditionele proces van het sollicitatiegesprek veranderd. Recruiters moeten nu niet alleen kandidaten beoordelen, maar hen ook actief overtuigen om voor hun bedrijf te kiezen.”

In “Waarom witte raven niet bestaan” (Lannoo Campus & PMO 2024) bepleit ook auteur Luc Ardies een ‘Copernicaanse revolutie’ in het rekruteren. "Zoals Copernicus ontdekte dat niet de aarde, maar de zon het middelpunt is waar alles om draait, zal in een krappe arbeidsmarkt de leidinggevende zich moeten realiseren dat de kandidaat niet langer aan de overkant zit."

"Klassieke en te formele sollicitatiegesprekken geven aanleiding tot stress bij kandidaten. Wanneer stress de overhand neemt, dan zal de kandidaat eerder geneigd zijn om zich te conformeren aan de verwachtingen die de werkgever", vertelt Ardies. "Werkgever: 'Ben je flexibel?', Sollicitant: 'Ja hoor, ik ben de flexibiliteit zelve'. Terwijl de kandidaat zich had voorgenomen om tijdens het sollicitatiegesprek duidelijk aan te geven dat hij liever niet op zaterdag werkt."

Dat is volgens Ardies een instinctieve reflex van ons brein die stamt uit onze prehistorie. "De reden waarom de homo sapiens de andere mensensoorten zoals de Neanderthalers en Denisova mensen overleefden, is dat wij bij machte waren om veel grotere groepen mensen te verzamelen die zich achter de gemeenschappelijke waarden en normen schaarden. Wij hebben, zo’n 40.000 jaar later, nog altijd de reflex om ons te schikken naar wat er van ons wordt verlangd."

"Bij stresssituaties vergroot dat oerinstinct. Als je als werkgever écht wil achterhalen hoe sollicitanten in het leven staan, dan moet je er alles aan doen om dat gesprek in zo’n omstandigheden te voeren dat kandidaten zich op hun gemak voelen en openhartig zijn over wat hun drijft. Op die manier vermijd je nadien heel wat misverstanden, eens je de sollicitanten hebt aangeworven."