Zeer lage rente in komende decennium

René Havaux: Welke impact heeft een vaccin tegen COVID-19 op de markten?

Jean-Pierre Petit: “De komst van een vaccin heeft positieve gevolgen voor activa- en vermogensbeheer. Het zorgt voor vertrouwen en verbetert de financiële voorwaarden. Sinds de aankondiging van het vaccin van Pfizer zijn de risicodragende markten gestegen. Ook verbeteren de vooruitzichten voor sectoren die nu nog uitkijken naar een heropstart van de activiteiten, zoals horeca en evenementen. De sterk gestegen spaarwoede die de afgelopen kwartalen aanwezig was, zal afnemen wat betere macro-economische perspectieven biedt.”

Komt er in 2021 een snel herstel van de economie?

“Ik denk dat we wereldwijd een sterker economisch herstel gaan krijgen dan algemeen verwacht. De marktconsensus kreeg de tijd niet om bij te sturen en is nu wat te negatief. Volgens mij komt er een vrij krachtig herstel, meer bepaald vanaf het tweede kwartaal, in de Verenigde Staten en Europa. Later volgt de rest van de wereld. Ik denk dat de groei ongeveer 6% kan bedragen, meer dan de marktconsensus die het op 5,5% houdt. De economische activiteit wordt vooral getroffen door overheidsmaatregelen die de verplaatsingen of het bezoeken van sommige plaatsen beperken. Maar daarnaast gaan de mensen ook zelf op de rem staan. Ze geven minder uit, investeren minder en hebben minder vertrouwen in de toekomst. Niet het opheffen van de lockdownmaatregelen maar wel de komst van een vaccin kan een uitweg bieden uit deze pandemie.”

Is er momenteel een verschil tussen beurzen en economie of weerspiegelt het huidige marktniveau de hoop op een macro-economisch herstel?

“Beurzen lopen altijd voor op positief macro- of micro-economisch nieuws wat de resultaten betreft. De internationale aandelenmarkt zakte op 23 maart naar een dieptepunt en de eerste fase van het herstel begon pas in mei-juni. En sinds juni tot eind oktober steeg de internationale aandelenmarkt niet. Ze stagneerde, want ze zag dat de economie na het krachtige herstel tussen mei en augustus stabiliseerde. Een aantal regio’s in de wereld kampten met problemen, in het bijzonder West-Europa en in mindere mate Oost-Europa, waar zich in het vierde kwartaal een lichte recessie voordoet. En dat terwijl het in de rest van de wereld goed gaat. Over het algemeen was er toch enige teleurstelling over de internationale activiteit. Het herstel verliep minder synchroon. De markt toonde zich dus wat aarzelend tussen half juni en eind oktober.”

Wordt 2021 een kanteljaar op gebied van duurzame en hernieuwbare energie?

“Wat hernieuwbare energie betreft, zal je zien dat Biden het niet makkelijk krijgt om in de VS hernieuwbare energie te ontwikkelen, want daarvoor heeft hij een meerderheid nodig in de senaat. Hij zal zijn ambities onvermijdelijk moeten bijstellen. Ik vind dat COVID-19 in zekere zin wel gewezen heeft op de noodzaak om duurzame en veerkrachtige handelsmodellen te creëren, op basis van de standpunten van alle betrokken partijen. Zoals u weet, houden de relanceplannen in de Verenigde Staten en vooral in Europa in heel grote mate rekening met het klimaat. Ik zou zelfs zeggen dat het Europese relanceplan van 750 miljard euro bedoeld is om de groene en digitale transitie te bevorderen. Wat de verantwoordelijkheid inzake milieu betreft, is het niet evident, maar laat ons zeggen dat er enkele strekkingen zijn die pandemieën, en dan vooral de COVID-19-pandemie, linken aan een aanslag op de biodiversiteit. In dat opzicht is er ook een zeker verband.”

Zullen de centrale banken de bodemrente vasthouden tot 2025, zoals hier en daar geopperd wordt? 

“Wat de centrale banken betreft, pleit ik er al lang voor om de rente gedurende een heel lange periode heel, heel laag te houden. Nog veel meer voor de eurozone dan voor de Verenigde Staten. Voor de ECB (Europese Centrale Bank) verwacht ik - gezien de heel hoge schuldgraad - een heel hoge spaarquote én tegelijk heel grote budgettaire noden, die enkel houdbaar zijn wanneer de rente gedurende lange tijd erg laag blijft. Met name in Italië, Spanje en zelfs Frankrijk zullen we de komende tien jaar rekening moeten houden met een heel, heel lage rente. Dit zal volgens mij eerder een decennium dan enkele jaren duren.”

Een lage rente gedurende een lange periode, is dat gunstig voor aandeelhouders?

“Als er voor de rest niets verandert, zeker wel. De erg lage rente zal de risicopremie op een vrij hoog peil houden. In termen van relatieve waardering zullen aandelen interessant zijn in vergelijking met obligaties. Voor zover de lage rente de houdbaarheid van de schuld en de verdere economische groei garandeert, zal ze een gunstig effect hebben op aandelen.”