Wettelijke bescherming van ondernemingen in zwakkere positie

Sinds vorig jaar is er het nieuwe wetboek economisch recht (WER) dat bedrijven beter moet beschermen in hun relatie met andere ondernemingen.

Deze nieuwe wetgeving richt zich naar ondernemingen die zich in een zwakker (onderhandeling)positie bevinden. Voor onze sector is dit een zeer interessante evolutie gelet op de franchiserelatie tussen zelfstandige ondernemers en de grote - en vaak internationale - retailgroepen in de supermarktsector.

Er zijn drie luiken in het Wetboek: de bepalingen inzake agressieve en misleidende marktpraktijken enerzijds en misbruik van economische afhankelijkheid anderzijds, zijn al eerder in werking getreden. Maar het deel inzake onrechtmatige bedingen zal in werking treden op 1 december 2020.

De wet spreekt over 'zwarte en grijze' onrechtmatige bedingen. De zwarte bedingen worden onder alle omstandigheden als oneerlijk beschouwd (onweerlegbaar vermoeden). Een voorbeeld van zo’n zwart beding is een contractuele verplichting waarbij de andere partij onherroepelijk is verbonden, terwijl de uitvoering ervan uitsluitend afhankelijk is van de wil van de eerste partij. De grijze bedingen worden als onrechtmatig beschouwd tot het tegendeel is bewezen (weerlegbaar vermoeden). Bijvoorbeeld het risico bij de andere partij leggen die normaliter op de ene partij rust, zonder hiervoor een tegenprestatie te leveren.