Waarom de bedrijven geen werkvolk vinden

02/06/2022

PMO
Personeel

Nog nooit waren zoveel Belgen aan het werk, blijkt uit cijfers van de Nationale Bank. In totaal werken er nu 5,05 miljoen Belgen. Dat zijn er 480.000 meer dan tien jaar geleden. Dat lijkt op het eerste gezicht verrassend, want de voorbije twintig jaar ging de economie in België twee keer door een zware recessie en werden we overstelpt met technologie die de werknemers overbodig zou maken. Maar er kwamen ook almaar meer banen bij, op een ritme dat hoger lag dan de bevolkingsgroei.

Wat zijn de voornaamste oorzaken van de groei van het aantal jobs en de moeilijke zoektocht naar medewerkers? En wat kunnen we hieruit leren voor de retail?

In totaal verdwenen er in de afgelopen twintig jaar 122.800 jobs in de industrie en 17.400 in de landbouw. Maar dat werd meer dan gecompenseerd met 967.000 nieuwe banen in de dienstensector. Ludo Struyven, professor arbeidssociologie aan de KU Leuven, ziet verschillende verklaringen voor die enorme toename. "Een belangrijk deel van de groei komt door het feit dat zowel bedrijven als gezinnen meer taken uitbesteden. Industriële bedrijven besteden bijvoorbeeld hun boekhouding of het bedrijfsrestaurant uit aan een ander bedrijf."

Dan verhuizen die werknemers van de industriële naar de dienstensector. Drie sectoren springen eruit: gezondheidszorg en welzijn: plus 257.000 banen, overheid en onderwijs: plus 159.700 en zakelijke dienstverlening waaronder de uitzendsector: plus 471.000. Ook gezinnen besteden diensten zoals schoonmaken uit aan een dienstenchequebedrijf, de kinderen gaan vaker naar de kinderopvang, voor de ouderenzorg wordt steeds meer een beroep gedaan op derden, enz….

Al die uitbestede zorgtaken vergen tienduizenden extra werknemers. Bovendien vergt die overgang van een goedereneconomie naar een diensteneconomie doorgaans meer arbeidskrachten. In plaats van een extra tv-toestel of auto te kopen, kiezen consumenten - die de voorbije twintig jaar gemiddeld ook rijker werden - nu sneller voor bijvoorbeeld een wellnessweekend, een tattoo of een fitnessabonnement met spinninglessen. Dat vergt meer binnenlandse arbeid dan een in het buitenland gemaakte televisie.

Hetzelfde zien we in de horeca: wie het zich kan permitteren, gaat liever naar een gourmetburgerzaak dan naar een fastfoodrestaurant of frituur, waar minder mensen nodig zijn voor het bereiden en serveren van een hamburger. Tot slot houdt de voorspelling dat robots massaal jobs vernietigen in België niet helemaal steek.

Onze behoefte aan diensten neemt nog steeds toe en die dienstenjobs vallen moeilijk te automatiseren. Een robot kan moeilijk een begeleider in de kinderopvang vervangen. Vaak betaal je als consument ook net voor het persoonlijke contact van de dienst. Je kunt perfect met een gratis app of via Youtube gitaar leren spelen, maar velen geven toch de voorkeur aan een uurtje per week individuele gitaarles, waarvoor een echte leraar nodig is.

Toch leidt de krapte op de arbeidsmarkt ertoe dat een verdere automatisering van de dienstensector haast onvermijdbaar wordt. Het zal vaak dat zijn, of helemaal geen of peperdure dienstverlening. Geautomatiseerde incheckbalies in hotels of ziekenhuizen zullen steeds meer opduiken, net zoals bussen en metrostellen zonder bestuurder.

Bron: De Standaard

Wat kunnen we hieruit besluiten voor de retail?

Wie het zich kan permitteren, gaat liever naar een gourmetburgerzaak dan naar een fastfoodrestaurant, waar minder mensen nodig zijn voor het bereiden en serveren van een hamburger.
Consumenten willen betalen voor kwaliteit.
Dienstenjobs vallen moeilijk te automatiseren en velen geven de voorkeur aan een uurtje per week individuele gitaarles met een echte leraar is in plaats van een gratis app of via Youtube.
Consumenten willen betalen voor het persoonlijk contact van de dienst.
Toch zal er een verdere automatisering van de dienstensector komen omdat bedrijven geen werknemers vinden.
Het automatiseren van puur operationele procedures in de winkels kan tijd en geld besparen en een oplossing bieden voor die jobs waar je geen kandidaten meer voor vindt.