Na de werkloosheidsval de promotieval?

In sommige gevallen is het voor een werkloze financieel aantrekkelijker om te blijven genieten van een uitkering dan om aan de slag te gaan.

De federale overheid speelde daar reeds op in met en verminderde de sociale bijdragen en de personenbelasting op de laagste lonen, zodat de betrokkenen netto meer overhouden. Nu wil ook de Vlaamse regering haar duit in het zakje doen.

In het regeerakkoord 2019-2024 heet het dat ze "via een nieuwe jobbonus het verschil tussen werken en niet-werken groter wil maken om op die manier 120.000 Vlamingen extra aan een job te helpen".

Maar als werkgevers hun bedienden uit die categorie nu een extraatje willen geven, dreigen de betrokkenen slechter af te zijn. Boven een loon van 2.500 euro per maand zou er geen jobbonus meer zijn. 

Wim Coumans, lid van de Hoge Raad voor Financiën, noemt de maatregelen om de werkloosheidsval tegen te gaan goed. Ze hebben wel degelijk een positief resultaat. Maar in een bijdrage in 'De Gids op Maatschappelijk Gebied' wijst hij er echter tegelijk op dat het ontwijken van de werkloosheidsval nu een promotieval creeërt.

Het systeem zorgt er namelijk voor dat minimumloners die opslag van hun werkgever krijgen, daar weinig of niets van overhouden. De fiscus en de sociale zekerheid pikken immers het overgrote deel van de opslag in. En voor de werkgever kost het erg veel.

"Stel dat een werkgever zijn minstverdienende werknemers een netto-opslag wil geven van 100 euro, dan zal die daar ongeveer 600 euro voor moeten op tafel leggen: 100 euro meer nettoloon voor de werknemer en 500 euro voor de overheid."

Een werknemer met een erg laag loon wordt dan ook nauwelijks of niet beter van de opslag. Integendeel zelfs. Als hij alles meerekent, kan hij er zelfs nog aan inschieten door het verlies aan andere voordelen (minder studietoelagen, meer betalen voor kinderopvang en voor het huren van een sociale woning, …).

De aanpak van de promotieval moet een hogere prioriteit krijgen dan het verder wegwerken van de werkloosheidsval, besluit Coumans.