"Laat verkopers vrije keuze, maar wie voeding verkoopt mag geen tabak verkopen"

De vereniging vecht de maatregel aan omwille van het gelijkheidsbeginsel en verwijst in dat kader naar het eerder negatief advies van de Raad van State. Volgens Buurtsuper.be kan de Minister van Volksgezondheid niet aantonen dat een winkel van 399 m² tabak op een gezondere manier kan verkopen dan één van 400 m².

De federale regering verdedigt haar maatregel met de argumenten dat door het aantal winkels te verminderen, mensen in mindere mate in aanraking komen met tabak en dus minder zullen roken. Het verkoopverbod voor voedingswinkels vanaf 400 m² zou, nog volgens de minister, ingegeven zijn vanuit de veronderstelling dat gezinnen met kinderen daar vaker over de vloer komen en de zichtbaarheid van tabaksproducten in supermarkten groter is. 

Buurtsuper.be vindt dit geen gegronde reden, vermits de zogenaamde ‘display ban’, die eveneens ingaat per 1 april, elke tabaksverkoper verplicht om voortaan zowel de producten zelf als alle zichtbare verwijzingen ernaar te verwijderen uit de winkel. Het zijn trouwens de supermarkten die als eerste en al veel eerder tabak enkel verkochten via neutrale automaten zonder de minste verwijzing naar tabak.

Buurtsuper.be vreest dat de discriminerende overheidsmaatregel de vrije concurrentie zal verstoren door een exclusieve verkoop toe te kennen aan de ene winkel ten koste van de andere. Hierdoor zullen de rokende consumenten naast tabak ook andere boodschappen doen en groeien nachtwinkels, food shops bij tankstations en dagbladwinkels uit tot zogenaamde ‘convenience stores’, waar men snel en efficiënt alles onder één dak kan kopen. Op die manier zal de overheidsmaatregel trouwens contraproductief zijn omdat de winkelbezoeken in die segmenten frequenter zullen worden en klanten in meerdere mate in contact komen met tabak.   

Buurtsuper.be wil vermijden dat de maatregel een precedent schept waarmee in de toekomst ook andere verkoopverboden (op bijvoorbeeld alcohol) winkels onderling zal discrimineren.

De vereniging beklaagt zich over het feit dat de minister van Volksgezondheid de vereniging nooit heeft willen ontvangen over dit dossier. De supermarktvereniging heeft niettemin een alternatief voorstel en heeft de minister in die zin recent aangeschreven. Buurtsuper.be stelt voor om de winkels voor de vrije keuze te stellen: ofwel verkoopt men tabak en geen voeding, ofwel verkoopt men voeding en geen tabak.

Nu al maakt het federaal voedselagentschap (FAVV) een onderscheid tussen winkels die ‘voeding’ verkopen en winkels die dat niet doen. De eerste moeten een ‘toelating’ vragen en de andere moeten zich louter ‘registreren’ (waarbij de ‘geregistreerde’ winkels enkel voorverpakte voeding mogen verkopen die 3 maanden houdbaar blijft bij omgevingstemperatuur).

Zo’n maatregel zou een veel groter aantal winkels doen beslissen om te stoppen met tabaksverkoop, waardoor enkel dagbladwinkels nog zouden erkend worden als gemachtigde tabaksverkopers. Op die manier zou ook de regering haar doelstelling, een rookvrije generatie tegen 2030, veel eerder en efficiënter bereiken, en zonder bepaalde ondernemingen te discrimineren.

Buurtsuper.be benadrukt ten slotte dat, wat haar betreft, het actueel verkoopverbod voor de getroffen winkels per 1 april mag ingaan en dus niet hoeft uitgesteld te worden. De vereniging adviseert ook haar leden die een winkel van minder dan 400m² hebben om nodeloze investeringen te doen om zich te conformeren aan de ‘Display ban’, aangezien binnen een paar jaar ook zij een verkoopverbod zullen worden opgelegd.

De vereniging adviseert ook haar leden die een winkel van minder dan 400m² hebben om nodeloze investeringen te doen om zich te conformeren aan de ‘Display ban’, aangezien binnen een paar jaar ook zij een verkoopverbod zullen worden opgelegd. Zij vraagt wél aan de regering om de discriminerende wet snel aan te passen. Buurtsuper.be is bereid om - mits de nodige garanties - haar procedure voor het Grondwettelijk Hof te staken.