In België en Europa staan we voor grote problemen gelet op de vergrijzing van onze arbeidsmarkt en ze zijn nu al zichtbaar. Dat zegt Stijn Vandervorst, de nieuwe CEO van de uitzendgroep Accent, in een interview met Trends. Hij was lang actief in Japan en maakte daar dezelfde problematiek mee.
Lees het artikel hieronder.
In het tweede kwartaal van dit jaar telde de Nationale Bank 3.500 banen minder dan in de drie maanden daarvoor. Vooral de industrie heeft het moeilijk. De voorbije maanden kwamen faillissementen en herstructureringen in het nieuws: Van Hool, Audi Brussel, Ontex, Agfa Gevaert. De jobmotor sputtert.
Anderzijds blijkt uit cijfers van het Vlaams Steunpunt Werk en Economie dat het niveau van de Vlaamse werkloosheidsgraad met 3,5 procent onveranderd blijft en op jaarbasis met amper 0,2 procentpunten is toegenomen. Ondanks de bescheiden stijging blijft de Vlaamse werkloosheidsgraad laag. Door de vergrijzing komen er arbeidsplaatsen vrij en blijft de krapte op de arbeidsmarkt paradoxaal genoeg groot, ondanks de herstructureringen.
Maar volgens Stijn Vandervorst, de CEO van de uitzendgroep Accent, is het verkeerd zich blind te staren op de werkloosheidsgraad. “Vroeger gebruikten we de werkloosheidsgraad dikwijls om de gezondheid van onze economie te meten. Dat moeten we loslaten”, zegt hij.
Mijn bedrijf zou eigenlijk kunnen groeien, maar ik moet mijn ambities bijstellen wegens het gebrek aan werkkrachten.
“Maar als we de krapte op de arbeidsmarkt niet kunnen oplossen, dan verlagen bedrijven hun groeiambitie. Dat blijkt duidelijk uit de gesprekken die ik de afgelopen maanden heb gevoerd met ondernemers. Hun boodschap: ‘Mijn bedrijf zou eigenlijk veel meer kunnen groeien, maar ik moet mijn ambities bijstellen wegens het gebrek aan werkkrachten.'"
"Een verhuizing van activiteiten naar andere landen zal niet meer gebeuren door de hoge loonkosten, maar door een gebrek aan talent. We moeten vermijden dat het tekort aan arbeidskrachten leidt tot een daling van de jobgroei en van de economische groei. Tijdens mijn jaren in Japan ervaarde ik van zeer dichtbij de impact van het gebrek aan arbeidskrachten op de economische groei."
"Japan werd geconfronteerd met problemen waar België en Europa nu voor staan. We zien ze al. De vergrijzingtsunami is een tiental jaar geleden gestart in Japan. Men heeft dat lange tijd onderschat en plots was het voor de overheid alle hens aan dek. Met premies wou men de nataliteit stimuleren, en er werd gesproken over arbeidsmigratie."
"Ik heb er geleerd dat je beter snel reageert. Wanneer de vergrijzing zich laat voelen en de krapte structureel wordt, dan werken quick fixes niet meer. Je moet op zoek naar maatregelen die veel inspanningen vragen. In België is de werkzaamheidsgraad bij mensen met een niet-Europese origine bij de laagste van de Europese Unie. Zeker bij de vrouwen is de ondertewerkstelling dramatisch. Ga eens na waarom ze moeilijker toegang krijgen tot de arbeidsmarkt."
Daarnaast is er de groeiende groep langdurig zieken
"Het aantal langdurig zieken is 500.000. Veel van hen hebben een burn-out. Je kunt dat vermijden door een carriéreswitch te ondersteunen. Ik denk dat mensen te lang in hun job blijven zitten, en daar opgebrand raken. In onze Accent-uitzendkantoren komen mensen binnen die tien jaar in de zorg hebben gewerkt en nood hebben aan een andere uitdaging. Dat is een manier om mensen langer op de arbeidsmarkt te houden."
"Bedrijven doen dan meer beroep op flexijobbers. Het komt van twee kanten. Mensen willen graag bijverdienen en het liefst in een systeem dat weinig belast wordt. Het succes van dat systeem is het bewijs dat we moeten kijken naar andere arbeidsvormen dan de klassieke baan. Het kan worden uitgebreid naar alle sectoren. De populaire studentenjobs en het toenemende aantal freelancers is een ander voorbeeld."
Die flexi systemen komen overeen met de verwachtingen van de nieuwe generaties
"In de tijd van mijn ouders werkte men een volledige carrière in hetzelfde bedrijf. Mijn generatie verandert wel makkelijker van bedrijf, maar blijft meestal in dezelfde sector. De millennials switchen veel sneller tussen industrieën. Kijk naar generatie Z. Men werkt drie dagen als boekhouder en gaat dan nog twee dagen als flexi-jobber aan de slag in de horeca."
"De mogelijkheden om te werken volgens de eigen wensen maakt dat mensen met volle energie aan de slag zijn en niet enkel ‘hun uren komen doen’. Dat leidt tot meer productiviteit en heeft een positieve impact op de levensvreugde. Dat is een belangrijke factor om langdurige ziekte te vermijden.”
Digitale tools worden belangrijker om operationele processen weg te nemen en meer menselijkheid in bepaalde jobs te krijgen
Accent was altijd een voorloper in digitale innovatie. Het beste voorbeeld is MyAccent. Zodra iemand start in een job, begint er een hele digitale molen te draaien, die loopt via de app. “Over artificiële intelligentie ben ik een optimist. Met de technologie zullen we operationele processen kunnen wegnemen en meer menselijkheid in bepaalde jobs krijgen.”
"Het succes van de flexi-jobs is het bewijs dat we moeten kijken naar andere arbeidsvormen dan de klassieke baan. Ook in het selectieproces wordt meer en meer gebruik gemaakt van AI-tools. Het kantorennetwerk blijft cruciaal. De magie van onze sector zit in een geslaagde match van het bedrijf en de kandidaat. Dat kun je nooit volledig digitaal doen. Je moet de lokale markt en industrie goed kennen."
Mensen die een baan zoeken zijn kwetsbaar
"Ten tweede: mensen die een baan zoeken zijn kwetsbaar. Ze reiken de hand uit voor hulp. Dan is het belangrijk dat ze praten met iemand die de sector en de omgeving kent. Wij willen onze consulenten digitale superkrachten geven, maar we zullen ze nooit vervangen. De kantoren zorgen voor lokale aanwezigheid en zichtbaarheid. We hebben ook aparte bedrijfjes, die zich richten op specifieke profielen."
"Met de Nowjobs-app kunnen flexi-jobbers en studenten swipen door een brede selectie aan vacatures. Gighouse richt zich op freelancers. CTRL-F zoekt hogere profielen, zoals ingenieurs en werknemers in de financiële sector. Jobroad richt zich tot mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt, zoals asielzoekers en ex-gedetineerden. Sixie speelt een rol in de tewerkstelling van 55-plussers."
"Via het merk Accent zitten we in nagenoeg alle niches, van horeca over bouw tot retail. In een jaar tijd plaatsen we 25.000 mensen. Accent zelf telt 1.300 medewerkers. Ook voor ons is het niet gemakkelijk om consulenten te vinden die over voldoende expertise beschikken. We kiezen voor open-minded hiring en kijken eerst naar de competenties en niet naar diploma’s.”
Bron: Trends