De lik-op-stukboete

Er wordt helaas heel wat gestolen uit de Vlaamse supermarkten. Wanneer dat gebeurt, ziet Politie Limburg Regio Hoofdstad een wisselende reactie. “Sommige winkeliers houden de dief een tijdje op het terrein totdat de politie komt”, vertelt Nathalie Mellemans. “Niet iedere zaakvoerder kiest daarvoor, omdat ze het proces wat  omslachtig vinden. Daarom kwam het parket met de onmiddellijke minnelijke schikking.” 

Concreet houdt de OMS in dat een dief na aanspraak op zijn gedrag en tussenkomst van de politie wordt gevraagd om een schikkingsbedrag te betalen. “Het bedrag schommelt, afhankelijk van het bedrag van het gestolen goed, tussen de 50 en 350 Euro", zegt Nathalie. 

"Kan hij of zij het bedrag niet betalen? Of is er om andere redenen meer tijd nodig? Dan blijft het bedrag openstaan en krijgt de dief achteraf een herinnering, desnoods meerdere keren. In die zin lijkt de schikking een beetje op een verkeersboete. Betaalt de dief netjes het bedrag, dan vervalt de verdere rechtsvervolging. Dat scheelt een lange aansleep voor alle betrokken partijen.”  

De OMS trad al in 2001 in werking, maar sinds 1 januari 2022 is het systeem gewijzigd om het proces nog gemakkelijker te maken. “Toen hebben we daar een opname in Crossborder aan toegevoegd, een online registratie van het voorval, zodat het incident en de boete bij de politie bekend blijven."

"In de praktijk krijgt de dief een informatieboekje te zien waarin staat uitgelegd wat de OMS is, zodat hij of zij goed geïnformeerd is en vervolgens de schikking weloverwogen kan betalen. Dit kan via een betaalterminal of via een QR-code in het boekje.” 

De OMS blijkt aan te slaan. “We zien momenteel veel diefstallen, zowel van levensmiddelen als van kledij. Omdat het vaak om kleinere bedragen gaat, belden de eigenaars voorheen lang niet altijd de politie. Nu we de OMS hebben ingesteld en vereenvoudigd, zien we toch meer meldingen bij de politie.” Vorig jaar kreeg Politie Limburg Regio Hoofdstad 270 winkeldiefstallen te verwerken, waarvan er 120 eindigden in een OMS.

“Ik raad iedere winkeleigenaar aan om een diefstal hoe dan ook te melden. Ten eerste omdat het belangrijk is dat de dief niet ongestraft blijft, want er moet een redelijke en eerlijke boete volgen op een misdaad. Ook al is die misdaad misschien klein. Ten tweede omdat we op die manier veelplegers kunnen registreren.” 

Belangrijk om te weten: de OMS kan alleen worden toegepast op meerderjarigen. En er gelden meer uitzonderingen. Nathalie: “Georganiseerde misdaad kan niet met een OMS worden afgehandeld. Datzelfde geldt als er sprake is van inbraak of andere bijzondere omstandigheden.”  

Wat moet je als eigenaar doen als je iemand betrapt op stelen? “Of je het nu via de camera of ter plekke in de winkel signaleert, wacht eerst tot de dief het betaalpunt voorbij is”, adviseert Nathalie. “Sommige zaken hebben security aan de deur, maar dat is bij de meeste kleinere winkels niet het geval. Train je kassapersoneel dus zeker in het spotten van diefstal.”

Heb je iemand aangesproken op diefstal, dan neem je die rustig mee naar een kantoortje of kamertje achteraan in de winkel, uit het zicht van het winkelende publiek. “Wacht daar tot de politie arriveert, dan kunnen we het voorval samen afhandelen. Het is immers belangrijk dat die persoon een passende straf krijgt.”