Voedingsprijzen stijgen

Blijkbaar is enkel de prijs van vers fruit niet duurder geworden en zijn de overige voedselprijzen in een jaar tijd geëxplodeerd. In de maand september stegen die naar hun hoogste peil in tien jaar, meldt de VN-voedselorganisatie FAO.

Vooral het verschil met een jaar geleden valt op. Vandaag ligt de suikerprijs 53,5 % hoger dan vorig jaar, ook graan werd 41 % duurder. Die grondstofprijzen worden natuurlijk doorgerekend.

Het Laatste Nieuws berichtte afgelopen weekend dat brood in een maand tijd 10 tot 20 cent duurder werd. De Tijd meldde dan weer dat AB Inbev zijn groothandelsprijs voor een bak bier met 48 cent verhoogde. En voedingsbedrijven ijveren voor prijsstijgingen van 10 tot 25 % in de supermarkt. "Het kan niet de bedoeling zijn dat onze voedingsbedrijven geld moeten opleggen", zegt voedingsfederatie Fevia.

Voor de meeste economen komt inflatie in het najaar van 2021 niet als een verrassing. "Voor een stuk speelt hier het basiseffect", zegt Koen De Leus, econoom bij BNP Paribas Fortis. "In de tweede helft van vorig jaar zaten we in een deflatoire fase: de inflatie-index ging omlaag door sterk dalende energieprijzen. Het was te verwachten dat die weer zouden stijgen, waardoor je tegenover dezelfde periode vorig jaar sowieso met inflatie zit."

Alleen gaan de huidige prijsstijgingen een stuk harder én sneller dan verwacht. Dat heeft voor een groot stuk te maken met corona. Het virus zorgde ervoor dat heel wat fabrieken, eerst in Azië, later in andere delen van de wereld, prompt de deuren moesten sluiten. Containerschepen kwamen vast te liggen in de havens. Door de afgenomen vraag naar materialen bouwden heel wat bedrijven hun voorraad af. In de landbouwsector verergerden slechte oogsten en het feit dat bepaalde grootmachten grondstoffen voor zich hielden de tekorten.

Nu de relance is ingezet, kan de wereldwijde productie de razendsnel toegenomen vraag niet bijbenen. "Eens de hele keten in de soep draait, krijg je die niet meteen weer op kruissnelheid", zegt Veronique Goossens, hoofdeconoom bij Belfius. "Bovendien hebben de brexit (bijvoorbeeld het feit dat basisproducten in het Verenigd Koninkrijk opnieuw gehamsterd werden, JL) en de blokkade in het Suezkanaal de boel nog vertraagd. Het zijn allemaal kleine elementen die ervoor zorgen dat alles nog steeds niet loopt als normaal."

Gevaers schat dat de prijsstijgingen tot eind 2022 kunnen doorgaan. De Leus en Goossens zijn iets optimistischer, en verwachten begin 2022 al een stabilisatie. "We weten dat een voorraadtekort door een plotse toename in vraag normaal in een half jaar tot een half jaar ingehaald kan worden", zegt De Leus. "We zitten nu een half jaar in deze situatie, dus tegen eind dit jaar verwacht ik beterschap. Mogelijk komt er dan zelfs voorraadoverschot, waardoor de prijzen weer kunnen dalen."