Gemiste kans voor eerlijke handel?

De verbetering van de inkomens van land- en tuinbouwers is essentieel voor de integrale verduurzaming van de voedselproductie. Handel in landbouw- en voedingsproducten op basis van eerlijke en correcte afspraken, contracten en voorwaarden is een stap in die richting. De kwetsbare onderhandelingspositie van primaire producenten in de voedselketen maakt dit niet evident. 

Daarom wil de Europese Commissie eerlijke handel bevorderen door een lijst met welbepaalde oneerlijke handelspraktijken te bannen. Hiermee wil de Europese Commissie de positie van de land- en tuinbouwers en andere kleine en middelgrote bedrijven in de keten te verstevigen. 

Vanuit die visie geeft de SALV een reeks concrete aanbevelingen bij de omzetting van de richtlijn rond onder meer toepassingsgebied, timing, monitoring en evaluatie, voorwaarden voor promotieacties … De bescherming tegen oneerlijke handelspraktijken dient vooral de weg voor ogen te houden die landbouw- en voedingsproducten volgen van producent tot consument om mogelijk oneerlijk handelsgedrag in de kiem te smoren. Maar volgens het advies van de SALV moet de bescherming tegen oneerlijke handelspraktijken gelden voor alle spelers in de keten, groot en klein, multinationals en lokale bedrijven, ongeacht hun economische omvang. 

De SALV heeft in die zin geadviseerd om een ruimer toepassingsgebied en de omzetlimiet van € 350 miljoen uit de richtlijn niet over te nemen. Over dit laatste bereikte de raad geen eensgezindheid en nam UNIZO een minderheidsstandpunt in tegenover Fevia en het agrofront.

Volgens de UNIZO ondergraaft het gebrek aan een omzetlimiet de Europese essentiële doelstelling om landbouwers en kmo’s te beschermen tegenover het misbruik van machtsdominantie van grote marktspelers. Wanneer de omzetting van die richtlijn geen omzetgrens meer voorziet ter definiëring van die kleinere en middelgrote marktspelers, dan zal dit leiden tot een overbelasting van de economische inspectie zodat er in de praktijk geen controle of handhavingsbeleid kan worden ontwikkeld.

De evaluatie wordt voorzien binnen enkele jaren zodat verdere aanpassingen aan het toepassingsgebied dan nog steeds kunnen worden gemaakt.