Europese regeling rond commerciële samenwerking

4 min.

Franchise
Belangenbehartiging

Naar aanleiding van het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie onderzocht Advocatenkantoor KMS Partners de commerciële samenwerkingscontracten en het Europees recht in de distributiesector. Doel was een kritische beoordeling met een focus op de beste praktijken zodat de eerste stappen richting een geharmoniseerde Europese aanpak kunnen worden gezet. 

Naast België werd ook de situatie in andere landen zoals Frankrijk, Duitsland, Nederland, Italië, Spanje, enz. onderzocht. Het gaat dan over distributieovereenkomsten zoals handelsagentuur, concessies, franchise … Eén van de belangrijke conclusies van de studie is dat op Europees niveau tot nu toe distributieovereenkomsten werden benaderd vanuit het oogpunt van het mededingingsrecht en dus niet vanuit de bekommernis om distributeurs - zoals franchisenemers - te beschermen.
 
Uit een vergelijking van de rechtsstelsels waarop de studie betrekking heeft, blijkt ten eerste dat de verschillende nationale wetgevingen de commerciële distributie niet op een harmonieuze manier behandelen en ten tweede dat de bestaande wetgeving het distributierecht niet in het algemeen regelt, maar soms het ene of het andere soort overeenkomst in het bijzonder (dus aparte regelingen voor agentuur, concessies, franchise,…).

De studie toont aan dat de meeste landen, afgezien van de agentuurovereenkomst, voor de status van distributeur niet echt een beschermingsregeling voorzien.

Conclusie is dat de Europese Raad, die eerder de agentuurovereenkomst heeft geregeld, ook andere distributiewijzen zou behandelen. Het lijkt aangewezen om een harmonisatie van de Europese wetgeving inzake distributieovereenkomsten aan te bevelen in plaats van distributieovereenkomsten strikt vanuit het oogpunt van het mededingingsrecht te benaderen.

Analyse

De rechtsvergelijkende analyse die het advocatenkantoor heeft uitgevoerd leidde tot volgende overwegingen:

  • de precontractuele fase, maar ook met bepaalde verplichtingen voor de distributeur,
     
  • bepaalde aspecten van de contractuele fase, namelijk:
    • de bevestiging van een algemene verplichting om loyaal en te goeder trouw te handelen,
    • een definitie van de beloning,
    • een minimaal stelsel van regelmatige vereffening van verschuldigde bedragen tijdens de looptijd van de overeenkomst, zonder de mogelijkheid om een compensatie te verbieden,
    • een kader voor de mogelijkheid om bepaalde aspecten van de contractuele relatie te wijzigen tijdens de looptijd van de overeenkomst,
    • een beperking van de mogelijkheid voor een leverancier om de overeenkomsten van zijn distributienetwerk algemeen op te zeggen om een minder voordelige overeenkomst aan te bieden zonder de rechten te liquideren die de distributeurs onder eerdere overeenkomsten hebben verworven, 
    • een verbod op clausules die als oneerlijk worden beschouwd,
    • bescherming tegen misbruik van economische afhankelijkheid,
    • erkenning van het recht van elke vereniging die de leden van een distributienetwerk vertegenwoordigt, om namens haar leden in rechte op te treden teneinde naleving van bovenstaande bepalingen te waarborgen,
    • de verplichting voor een distributeur die meerdere merken vertegenwoordigt om een analytische boekhouding bij te houden.
       
  • aan het einde van de overeenkomst, op voorwaarde dat:
    • behalve in geval van ernstig wangedrag of uitzonderlijke omstandigheden, elke overeenkomst van onbepaalde duur slechts kan worden beëindigd met inachtneming van een opzeggingstermijn van één maand per jaar van anciënniteit, met een minimum van 6 maanden, waarna de duur van de opzeggingstermijn op billijke wijze zal worden vastgesteld, rekening houdend met parameters zoals:
      • de omvang van de door elke partij gedane investeringen die nog niet zijn afgeschreven,
      • de kosten die de betrokken partij heeft gemaakt om personeelsleden te ontslaan na de beëindiging van de overeenkomst,
      • het belang van deze overeenkomst in de vorming van zijn totale omzet,
      • de risico's die de distributeur heeft gelopen tijdens de uitvoering van de overeenkomst,
      • zijn omscholingsmogelijkheden,
      • de economische situatie van beide partijen
      • en de redenen die een van de partijen ertoe hebben gebracht de overeenkomst te beëindigen,
    • naar het voorbeeld van de richtlijn van 18 december 1986 kan een uitgezette distributeur onder bepaalde voorwaarden recht hebben op een vergoeding voor de uitzetting of het verlies van klanten.
    • postcontractuele concurrentiebedingen zijn alleen geldig onder bepaalde voorwaarden, in het bijzonder door de toepassing ervan afhankelijk te maken van de betaling van een specifieke vergoeding aan de distributeur, 
    • de leverancier is verplicht om de voorraad aan het einde van de overeenkomst terug te nemen,
    • een optieclausule om het bedrijf van de distributeur te kopen of een voorkoopclausule mag de distributeur niet verplichten om zijn handelsfonds onder de marktwaarde te verkopen,
    • een clausule die bepaalt dat de overeenkomst intuitu personae van de distributeur wordt gesloten, kan hem niet verbieden zijn activiteiten aan een ander lid van het netwerk over te dragen.
       
  • bevestiging van het dwingende karakter van de wet.

Meer weten? Je kan een samenvatting van de "Studie over commerciële samenwerkingscontracten en Europees recht in de distributiesector" nalezen via onderstaande knop. 

Gerelateerde artikels

Wordt Federal Learning Account afgeschaft?
Buurtsuper.be stapt naar Grondwettelijk Hof
Verkoopverbod tabak voor winkels van 400m² schendt gelijkheidsbeginsel

Actueel

Boek je (gratis) opleiding Etikettering
Voedingsetikettering in winkels ‘ontoereikend’ volgens FAVV
1 op 3 Belgische werknemers ‘strategisch incompetent’
cover-supermag-okt-2024-hr.jpg

Super
MAG 4

SuperMAG nr. 4
Oktober 2024

Ledenvoordelen

  • HACCP & Voedselveiligheid
  • Voedingsspeciaalzaken
  • Personeels- en Managementopleidingen
  • Loon- en arbeidsvoorwaarden
  • Franchise
  • Info & advies
  • Andere voordelen

Op de hoogte blijven?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

We bewaren je gegevens voor een correcte opvolging, meer info in onze privacy policy