Tegen deze nieuwe regels van Delhaize verzetten 124 zelfstandige uitbaters zich

Meer dan honderd zelfstandige ondernemers die samen ruim 150 Delhaize-vestigingen uitbaten, verzetten zich tegen het nieuwe franchisecontract dat de supermarktketen voorstelt. “Met dit contract weet je als zelfstandige gewoon niet wat er boven je hoofd hangt. Zo wordt het onmogelijk om een businessplan op te stellen.” Minister voor Zelfstandigen David Clarinval (MR) zal de contracten analyseren op eventueel machtsmisbruik. Wat staat er juist in?

Volgende week vrijdag trekt Unizo-organisatie Buurtsuper.be, dat de belangen van zelfstandige supermarkten verdedigt, naar het hoofdkwartier van Delhaize. Daar zal het een eisenbundel op tafel leggen die ondertussen ondertekend is door 124 zelfstandigen. Zij baten samen 152 AD- en Proxy-vestigingen uit.

Het gaat om winkels die reeds langer door franchisenemers beheerd worden en niet om de 128 vestigingen die Delhaize in z’n overnameplan aan zelfstandigen wil overlaten.

De uitbaters hekelen de nieuwe contracten die Delhaize aan franchisenemers aanbiedt. Die zijn volgens de supermarktketen zelf aan een update toe. “Een duidelijker kader, waar er eerder nog grijze zones waren”, zegt de supermarktketen daarover. Aanvankelijk leek Delhaize alleen de overnemers van de 128 te verzelfstandigen vestigingen de nieuwe voorwaarden aan te bieden, maar ook de uitbaters van de winkels die reeds via franchising worden uitgebaat, zullen vroeg of laat het nieuwe contract krijgen voorgeschoteld.

Daartegen komen veel van de huidige franchisers nu in verzet. Ze bekritiseren onder meer wat ze de “inperking van de ondernemingsvrijheid” noemen. “In het nieuwe contract moeten de aangesloten zelfstandige ondernemers 100 procent van de huismerken, 100 procent van de fabrikantenmerken en 100 procent van het vers aanbod via Delhaize inkopen”, zegt Luc Ardies, CEO van Buurtsuper.be. “Delhaize legt z’n aanbod dus volledig op.”

Een doorn in het oog van de zelfstandigen, die vaak het verschil maken door in te spelen op lokale behoeften. “Een West-Vlaamse consument is niet hetzelfde als een Limburgse”, klinkt het. Volgens Delhaize zelf is er ook in de nieuwe overeenkomst nog ruimte en vrijheid om een lokaal aanbod samen te stellen.

“Volgens het contract kan je het verplichte assortiment aanvullen met streekproducten”, erkent Ardies. “Maar alleen als die ‘conform het concept’ zijn. Dus alleen als Delhaize akkoord gaat. Zij bepalen dus volledig wat er in de rekken komt." 

De franchisenemers verzetten zich ook tegen andere regels in het vernieuwde standaardcontract. “Delhaize zal niet alleen de aankoopprijzen voor de franchisenemers bepalen, maar legt ook maximumprijzen op die ze mogen aanrekenen. Ze zijn daarbij verplicht centraal opgelegde promoties te volgen."

"Op die manier bepaalt Delhaize simpelweg de marge van een zelfstandige ondernemer”, zegt Ardies. “Bovendien staat het Delhaize vrij om allerlei vergoedingen en kosten tijdens de duur van het contract aan te passen. Met andere woorden: je weet als zelfstandige niet wat er boven je hoofd hangt. Zo wordt het onmogelijk om een businessplan op te stellen dat ‘return on investment’ garandeert.”

Ten slotte schuift Delhaize volgens de zelfstandige ondernemers alle verantwoordelijkheid rond de correcte bevoorrading van hun winkels van zich af. “Dat je voor een staking of een brand overmacht inroept, is natuurlijk normaal. Maar Delhaize distantieert zich in het contract van alle mogelijke andere problemen bij de levering van hun producten aan de zelfstandige uitbaters. Maar wat je niet ontvangt, kan je niet verkopen."

"En heeft dus een grote impact op de rentabiliteit van de zelfstandige. Toch zou dat allemaal ten laste van de ondernemer komen, terwijl Delhaize al jaren problemen heeft met z’n logistieke apparaat en vaak te laat, te weinig of niet levert.”

De 124 ondertekenaars van het eisenpakket waarmee Buurtsuper.be naar Delhaize stapt, vrezen voor hun onderneming. “Op deze manier een winstgevende winkel uitbaten, wordt moeilijk”, klinkt het. Ze voelen zich geruggesteund door minister voor Zelfstandigen David Clarinval (MR). Hij zal de contracten analyseren en onderzoeken of er sprake is van misbruik.

Ook werkt hij samen met minister van Economie Dermagne (PS) aan een Koninklijk Besluit om de regels rond franchisecontracten in de voedingsretail aan te scherpen. “Dat is nodig om de belangen van onze Belgische zelfstandige kleinhandelaars en kmo’s te vrijwaren”, klinkt het.

“We moeten ervoor zorgen dat zelfstandigen nog een redelijke speelruimte hebben bij de keuze van producten die ze hun klanten aanbieden. Het is ook belangrijk om te voorkomen dat franchisegevers geld verdienen aan de verkoop van producten die niet van hun eigen merk zijn of van hun goedgekeurde leveranciers komen. De boeteclausules voor het niet-nakomen van verplichtingen mogen ook niet buitensporig zijn.

Als bepaalde clausules oneerlijk blijken te zijn, zullen er maatregelen worden genomen om evenwichtige, commerciële relaties en praktijken in de sector te garanderen. Hiervoor zullen bepaalde praktijken beter moeten worden gereglementeerd om een evenwicht te garanderen tussen de commerciële partners die een franchiseovereenkomst ondertekenen.”

Delhaize zelf zegt het gesprek met Buurtsuper.be af te wachten. “We staan open voor dialoog, maar we zijn ervan overtuigd dat dit nieuwe contract correct is en nog altijd flexibiliteit en onafhankelijkheid biedt. Anders zouden 52 nieuwe overnemers dat niet ondertekend hebben”, zegt woordvoerder Roel Dekelver.

“Ik denk niet dat de politiek zich hierin moet mengen”, reageert Dekelver op eventuele maatregelen van de bevoegde minister. “Het gaat om een correct contract tussen twee partijen.” 

Bron: Het Laatste Nieuws