Supermarkten die in afwachting van nieuwe wet toch al 7 op 7 openen, riskeren zware boetes

Volgens de huidige wetgeving is de kleinhandel in ons land onderworpen aan regels die sluitingsuren en een wekelijkse rustdag opleggen. Elke handelaar is verplicht een wekelijkse rustdag van 24 uur te respecteren, doorgaans valt deze op zondag. Er zijn evenwel tal van afwijkingen op deze regelgeving. Zo geldt de wet niet voor diensten (zoals kapperszaken) of horeca. Ook voor thuisverkoop via homeparty’s, verkoop in metro- of treinstations, internationale luchthavens, tankstations of winkels in ziekenhuizen gelden andere regels.

“We hebben onze leden al meermaals bevraagd, maar er is bij de zelfstandige uitbaters nog altijd geen meerderheid die vindt dat ze zeven dagen per week hun winkels willen openen”, zegt gedelegeerd bestuurder Luc Ardies van Buurtsuper.be. In Limburg verdedigt de organisatie de belangen van zo’n 175 buurtsupermarkten. “De meeste uitbaters vinden dat de zondagvoormiddag voldoende is. Het geeft hen ook een beetje slagkracht tegen de grote supermarktketens die vandaag nog op zondag gesloten zijn. Voor een buurtsuper kan de zondagvoormiddag de week goed maken. Als ze dat concurrentieel voordeel tegenover de ketens verliezen, zou dat slecht nieuws zijn.”

“In het regeerakkoord staat letterlijk dat het verbod op nachtarbeid wordt afgeschaft, net als de wettelijke verplichte sluitingsdag, en dat de regelgeving inzake openingsuren wordt versoepeld”, zegt Koen Peumans, woordvoerder van federaal minister van Werk David Clarinval (MR). “Het is de bedoeling om die wetgeving zo snel mogelijk aan te passen.” Daarvoor zal Clarinval wel moeten samenwerken met minister van Middenstand, Zelfstandigen en KMO Eléonore Simonet (MR). “Voor we de wet aanpassen, zullen we wel eerst spreken met alle betrokken partijen, zoals de federaties en vakbonden”, zegt haar woordvoerder Ortwin De Vliegher.

Supermarkten in gemeenten die als toeristisch centrum erkend worden, mogen ook 7 op 7 de deuren openen. In Limburg zijn dat Hasselt, Genk, Maasmechelen, Hechtel-Eksel, Lommel en een gedeelte van Tongeren. Houthalen-Helchteren is daar niet bij, maar toch zijn er vandaag al minstens drie supermarkten die de hele zondag geopend zijn. “We hebben hierover een klacht ontvangen over de Carrefour in het centrum”, zegt burgemeester Alain Yzermans. “De supermarkt ontving al een brief met de uitdrukkelijke vraag om de verplichte rustdag opnieuw in te voeren.” Ook in Neerpelt en Bilzen hebben supermarkten al aangekondigd dat ze elke dag geopend zullen zijn.

In 2024 ontving de FOD Economie nog 256 meldingen over onregelmatigheden met betrekking tot openingstijden en de wekelijkse rustdag. Er werden 132 inbreuken vastgesteld. “Bij inbreuken op deze regelgeving wordt strafrechtelijk opgetreden. De boetes variëren van 2.000 tot 80.000 euro en/of een gevangenisstraf van één maand tot één jaar. Wij blijven de meldingen en de geldende wetgeving controleren”, klinkt het bij de overheidsdienst.

“De verplichte rustdag opgeven is een kwestie van willen of moeten”, zegt hoofdredacteur Pierre-Alexander Billiet van retailvakblad Gondola. “Wie niet op zondag opent, verliest 5 tot 10 procent van de omzet als er in de buurt een concurrent dat wel doet. Aanvankelijk dacht iedereen, ook de experten en vakbonden, dat zondagwinkelen alleen bedoeld was voor kleine boodschappen. De realiteit is dat klanten vandaag ook met volle winkelkarren buitenrijden."

"Dat maakt de zondag even belangrijk als de maandagochtend, het moment waarop veel mensen die vrij zijn hun boodschappen doen. Het probleem zit in het verschil tussen de paritaire comités. Sommige winkels vallen onder horeca en kunnen gewoon openen, zelfstandige uitbaters kunnen flexibeler omgaan met openingsuren, maar grote ketens betalen een hoge meerkost om hun personeel op zondag te laten werken. Het regeerakkoord wil die discriminerende situatie wegwerken.”

Hervé van Hövell tot Westerflier is zelfstandige uitbater van vier Carrefourwinkels in Lommel, Bilzen en twee in Hasselt. De supermarkt in Bilzen maakt op Facebook bekend dat het vanaf dit weekend de hele zondag geopend is. “Onze drie andere winkels kunnen al zeven dagen per week open zijn, omdat Lommel en Hasselt erkend zijn als toeristische centra. We kennen dus de meerwaarde daarvan. De afgelopen jaren zijn de energieprijzen gestegen en hebben we indexeringen op personeelskosten gehad, wat aan onze nettowinstmarge vreet, maar dat rekenen we niet door aan de klant. We moeten daarom wel kijken naar nieuwe manieren om extra inkomsten te genereren."

Bron: Het Belang van Limburg