SODA helpt winkeliers diefstallenplaag in toom te houden

‘We hebben meer diefstal dan dat we winst maken. En dat is niet gezond.’ Bij de presentatie van de jaarcijfers gooide Jumbo-topman Ton van Veen de knuppel in het hoenderhok. De Nederlandse supermarktketen zag het voorbije jaar 1% procent van de omzet, ofwel 100 miljoen euro, verloren gaan door diefstal. Als eerste retailer durfde Jumbo het aan met een concreet cijfer naar buiten te komen. Andere spelers zwijgen angstvallig ‘om niemand op ideeën te brengen’.

Meer en meer retailers kiezen echter voor een andere aanpak, waarbij een privébedrijf de winkeldiefstallen in der minne afhandelt. ‘Als een dief betrapt wordt, komt in 2% van de gevallen de politie langs. Bij de overige 98% blijft de winkelier met de gebakken peren zitten. Wij helpen hen de geleden schade te compenseren’, zegt Arie Jan van Os. Hij is de oprichter van SODA (Service Organisatie Directe Aansprakelijkstelling), dat jaarlijks meer dan 36.000 dossiers voor zowat 16.000 Nederlandse winkels afhandelt.

In Nederland werken Jumbo, HEMA, Aldi en Albert Heijn al langer samen met SODA. Die laatste breidde de samenwerking recent uit naar zijn Belgische winkels. ‘We zijn nu anderhalf jaar bezig en de teller staat op 385 dossiers, waarvan er nog 115 lopend zijn. En dat gaat nog maar over 15 vestigingen’, zegt Van Os, die vanaf dit jaar ook de afhandeling van de diefstallen in de 250 Belgische Kruidvat-filialen en de 35 Decath­lon-winkels in ons land voor zijn rekening neemt. ‘En er lopen gesprekken met Action.’

Wie op stelen betrapt wordt door het winkelpersoneel, krijgt de keuze. 'Of je sluit een dading af, waarbij je 141 euro schadevergoeding betaalt en mag vertrekken. Of de politie wordt verwittigd. 90% kiest voor de dading’, zegt Van Os. Van die 141 euro roomt SODA 50 euro af voor het administratieve werk en de eventuele opvolging via een gerechtsdeurwaarder, de rest vloeit naar de handelaar. ‘Behalve die commissie is onze service gratis voor winkeliers. Er zijn geen andere kosten aan verbonden’, zegt Van Os, die 15 jaar als agent in Rotterdam gewerkt heeft.

Volgens Buurtsuper.be worden 9 op de 10 supermarkten wekelijks bestolen. Uit onderzoek op hun vraag blijkt dat de winkeldiefstallen 0,72% van de omzet oppeuzelen. ‘Rekening houdend met het feit dat de nettowinstmarge van een buurtsuper gemiddeld 2% bedraagt, betekent dat dat meer dan een derde van de winst verloren gaat’, zegt Buurtusper.be, dat zijn winkeliers oproept alle dieven aan te geven en ‘de straffeloosheid te verminderen’.

Buurtsuper.be zag aan het einde van de vorige regeringslegislatuur haar voorstel om zelf af te rekenen met winkeldiefstal goedgekeurd door een buitengewone Ministerraad die rond veiligheid werd georganiseerd. In de verdere uitwerking van het voorstel botste de UNIZO-organisatie om een weerwil bij de betrokken ministeries en geraakte het project niet van de grond.  

Ondertussen heeft de ex-minister van Justitie het lik-op-stuk beleid ingevoerd, maar ook hier dient nog altijd politie ter plaatse te komen. Volgens communicatie van Justitie zouden vooral de politie en parket van Limburg en Antwerpen succes boeken, maar blijft het voorlopig afwachten of dat lik-op-stuk beleid in heel het land wordt uitgerold en opgevolgd.