Sociaal overleg in Nederlandse supermarktsector muurvast

De supermarktbranche is de afgelopen jaren een stuk diverser en ingewikkelder geworden. Daardoor is het bijna onmogelijk om een akkoord te sluiten waar iedereen mee kan leven. Vakbonden dreigen met stakingen, omdat supermarkten hun cao-eisen van tafel vegen.

“Dat werkgevers na de 10 procent loonsverhoging van vorig jaar de nieuwe eis van 6 procent niet direct inwilligen is net zo’n begrijpelijke reflex”, aldus Meijsen. Hij verwijst hierbij naar de rendabiliteitsanalyse van Marshoek die aangaf dat zelfstandige supermarkten inmiddels 9 % van hun omzet uitgeven aan loonkosten en dat tegelijkertijd de omzetten niet meer stijgen. Loonsverhogingen gaan hierdoor direct ten koste van het resultaat van de supermarkten.

Het is steeds ingewikkelder om tot een akkoord te komen omdat de branche de afgelopen jaren een stuk diverser en dus ingewikkelder is geworden. Spar-ondernemers vragen de veel flexibelere horeca-cao te mogen toepassen omdat hun veel arbeidsintensievere foodservice centraal staat wat de formule ook meer een concurrent voor broodjeszaken en dergelijke maakt. Op die manier een volledig andere toeslagenstructuur kan worden toegepast.

Boodschappenbezorgers willen niet onder de supermarkt-cao vallen. Ze hebben dit zelfs even geprobeerd met een eigen overeenkomst, maar werden door andere werkgevers en de rechter teruggefloten. Online-spelers zeggen bovendien harder getroffen te worden door de avond- en weekendtoeslagen uit de supermarkt-cao. Maar ook bij fysieke supermarkten nemen de verschillen toe.

De Benchmark van Marshoek laat zien dat vooral bij de kleinere ondernemerswinkels nu al geen geld meer is voor een ondernemersvergoeding. En dat was nog voor de klap die ze kregen door toedoen van het verkoopverbod op tabak. Ieder procent extra loon voor medewerkers komt bij wijze van spreken rechtstreeks uit de portemonnee van ondernemers.

In de branche wordt al gevreesd voor het einde van honderden van deze buurtsupermarkten en een verdere groei van het loonkostenpercentage die realiteit alleen maar dichterbij brengt. Gezien de groeiende diversiteit aan werkgeverskant, is het denk ik tijd om die verschillen ook in de cao te onderkennen. Andere arbeidsvoorwaarden voor personeel van de zelfstandigen, de online-spelers en de grote jongens. De gesprekken gaan op zijn vroegst op 1 september weer verder. De partijen doen er goed aan deze periode te gebruiken om hier goed over na te denken, aldus Meijsen.