Achel verliest titel ‘trappist’

Ooit was trappistenbier een louter Belgische speeltuin, nu komt nog minder dan de helft uit ons land. En de toekomst is verre van verzekerd. Bij Achel vertrok prior Gaby, eind in de tachtig, vorige zomer als laatste trappistenbroeder uit de Sint-Benedictusabdij in Noord-Limburg. 

Achel als bier blijft bestaan, maar het mag niet meer de vlag van ‘Authentiek Trappistenproduct’ (ATP) voeren. Dat label van de internationale vereniging van trappistenabdijen is voorbehouden voor bieren die worden gebrouwen binnen de abdij, door of onder toezicht van monniken en waarvan de opbrengsten gaan naar de kloostergemeenschap of naar goede doelen. 

Twintig jaar geleden bestonden er zes officiële trappistenbieren, allemaal in ons land. Naast Achel zijn dat Chimay, Orval, Rochefort, Westmalle en Westvleteren. Ter info: in Nederland wordt La Trappe ook al 150 jaar gebrouwen, maar dat droeg niet altijd het ATP-logo. 

Achel heeft nu twee mogelijkheden, volgens trappistenexpert Van den Steen: “Ofwel blijven ze hun bier ‘trappist’ noemen, maar dan zonder officieel label. Ofwel zal Achel tot abdijbier degraderen. Ik bedoel dat niet negatief. Een abdijbier is gewoon een bier dat gebrouwen is volgens de traditie van de abdijen - met hoge gisting ­- maar door een commercieel bedrijf dat een akkoord heeft met de abdij, die royalty's krijgt. Overigens is Westvleteren het enige van de Belgische trappisten dat nog door de monniken zelf wordt gebrouwen. Bij de anderen doen leken dat, onder toezicht van de monniken.” 

Volgens de meest recente officiële cijfers zijn er nog een kleine 1.500 broeders en paters in ons land, waarvan een honderdtal trappisten. Twintig jaar geleden waren dat er nog dubbel zoveel. En zij die nog overblijven, zijn veelal tachtigers. Zijn de trappistenbroeders, en met hen hun bier, dan met uitsterven bedreigd? “Sommige gemeenschappen zullen uitdoven”, zegt Wim Vandewiele, godsdienstsocioloog aan de KU Leuven en expert religieuze gemeenschappen. “Maar anderen groeien aan. Niet dat er wachtlijsten zijn, maar Westvleteren blijft constant in aantal, Westmalle ook. Die trappistengemeenschappen verdwijnen absoluut niet.”